Auteur: Casper Doolhof – Cyber Security Consultant
Je denkt dat je veilig bent - maar weet je het zeker?
De vijf grootste misvattingen over pentesten
Veel organisaties investeren in IT-oplossingen, firewalls, en antivirussoftware. Toch blijkt keer op keer: échte digitale veiligheid gaat verder dan technische basismaatregelen. Cyberdreigingen worden steeds geraffineerder, systemen complexer en de afhankelijkheid van digitale processen groter.
Je wilt als organisatie geen onnodige risico’s lopen. Maar hoe weet je zeker dat jouw digitale omgeving bestand is tegen de slimme methodes van kwaadwillenden? Hier komt een penetratietest – kortweg ‘pentest’ – om de hoek kijken. Helaas bestaan er veel misverstanden over pentesten, die ervoor zorgen dat organisaties deze cruciale stap in hun beveiligingsstrategie overslaan.
Cyber Security Consultant Casper zet de vijf meest voorkomende misvattingen voor je op een rij – én legt uit waarom ze niet kloppen.
1. “Een pentest is maar één keer nodig”
Veel organisaties voeren één keer een pentest uit – vaak omdat een stakeholder, wetgeving of normenkaders dit vragen – en beschouwen het daarmee als ‘afgevinkt’. Maar cyberbeveiliging is geen eenmalige inspanning.
IT-omgevingen veranderen voortdurend: nieuwe applicaties worden toegevoegd, systemen worden geüpdatet, medewerkers krijgen andere rechten en de lijst met bekende kwetsbaarheden groeit met de dag. Deze veranderingen kunnen leiden tot nieuwe risico’s. Een eenmalige pentest biedt slechts een momentopname. Daarom is het verstandig om regelmatig te testen – bijvoorbeeld jaarlijks of na belangrijke wijzigingen.
Een pentest is geen doel op zich maar een essentieel onderdeel van een bredere beveiligingsstrategie, inclusief monitoring, patchbeheer en bewustwordingstraining.
2. “Pentesten zijn alleen voor grote bedrijven”
“Wij zijn maar een kleine organisatie, waarom zouden hackers ons targetten?” is een veelgehoorde reden om geen pentest uit te voeren. Maar cybercriminelen maken geen onderscheid op basis van bedrijfsgrootte.
Sterker nog: kleinere organisaties worden vaak juist als doelwit gekozen, omdat zij doorgaans minder weerbaar zijn en minder in beveiliging investeren. Denk aan MKB’s met gevoelige klantgegevens of leveranciers van essentiële en belangrijke entiteiten. Juist voor hen kan een pentest het verschil maken tussen een goed beveiligde omgeving en een open achterdeur voor aanvallers.
Een pentest helpt bedrijven van elke omvang om zwakke plekken te identificeren en de digitale weerbaarheid te versterken. Data Security is niet alleen noodzakelijk voor grote bedrijven, maar een voorwaarde voor iedere organisatie die klantgegevens verwerkt of digitale diensten aanbiedt.
3. “Een vulnerability scan is hetzelfde als een pentest”
Dit is misschien wel de meest hardnekkige misvatting. En dat is begrijpelijk: zonder specialistische kennis is het lastig om het verschil tussen beide goed te weten. Zowel een vulnerability scan als een pentest zijn gericht op het opsporen van zwakke plekken en het verbeteren van de beveiliging, maar ze verschillen fundamenteel in aanpak en diepgang.
- Vulnerability scan: een geautomatiseerd proces die bekende kwetsbaarheden in systemen en software identificeert. Het biedt een basale controle op potentiële dreigingen. Deze scans zijn echter beperkt in hun vermogen om alle netwerkcommunicatie, authenticatiemechanismen en platformen te doorgronden. Daardoor kunnen ze potentiële aanvalsvectoren in complexe systemen en netwerken over het hoofd zien.
- Pentest: een diepgaande test, grotendeels handmatig uitgevoerd, waarbij een ethische hacker de denkwijze en technieken van een echte aanvaller simuleert. Hierdoor worden kwetsbaarheden geïdentificeerd die geautomatiseerde systemen en tools over het hoofd zien. Tijdens de pentest knoopt de ethische hacker meerdere aanvallen aan elkaar om verschillende systemen te overmeesteren. De kwetsbaarheden worden niet alleen gedetecteerd, maar ook geverifieerd én actief uitgebuit – om te laten zien wat er in de praktijk mogelijk is. Denk aan het combineren van meerdere zwakke plekken om van een gebruikersaccount door te groeien naar volledige systeemtoegang.
Kort gezegd: een vulnerability scan toont waar de kwetsbaarheden zitten. Een pentest laat ook zien wat een kwaadwillende ermee kan doen. Een vulnerability scan is dus zeker waardevol als onderdeel van je beveiligingsstrategie – maar het is géén vervanging voor een pentest.
4. “Een pentest is te duur”
Investeren in cyberbeveiliging kost geld, maar een beveiligingsincident zoals een datalek of ransomware-aanval, kost (veel) meer. Denk aan: verstoring van de bedrijfscontinuïteit, herstelkosten, imagoschade en klantverlies én boetes vanuit wet- en regelgeving (o.a. AVG en NIS2).
Een pentest is een investering in risicobeheersing. Door kwetsbaarheden vroegtijdig op te sporen en te verhelpen, voorkom je dat risico’s uitgroeien tot dure incidenten. En in vergelijking met de kosten van een datalek of ransomware-aanval is een pentest vaak verrassend betaalbaar.
5. “Wij zijn nog nooit getroffen door een cyberaanval, dus een pentest is niet nodig”
Dit is een gevaarlijke aanname. Het feit dat je (nog) geen slachtoffer bent geworden, betekent niet dat je geen kwetsbaarheden hebt en altijd veilig bent . Veel organisaties ontdekken pas na weken of maanden dat er al een indringer actief is in hun netwerk.
Een pentest helpt je om tijdig en proactief kwetsbaarheden in kaart te brengen – voordat een hacker dat doet. Het is net als met brandveiligheid: je wacht toch ook niet met het installeren van rookmelders tot je huis in brand staat?
Tot slot: wat kun je doen?
Digitale weerbaarheid vraagt om inzicht, bewustzijn en actie. Een pentest is daarin een krachtig hulpmiddel: het geeft je niet alleen technische input, maar ook strategische richting. Je weet waar je kwetsbaarheden zitten én waar je moet verbeteren.
Bij Cuccibu helpen we organisaties van elke omvang met professionele penetratietesten – afgestemd op jouw risico’s, infrastructuur en compliance-eisen. Zo zorgen we samen voor een weerbaardere digitale toekomst.
Klaar om de kwetsbaarheden te ontdekken voordat een hacker dat doet? Neem vrijblijvend contact op en ontdek hoe Cuccibu jou kan helpen.
Reduce Risk, Create Value!