De CO₂ Prestatieladder is hét duurzaamheidsinstrument van Nederland dat bedrijven en overheden helpt om hun CO₂-uitstoot structureel te reduceren. Binnen de eigen organisatie, projecten én de hele keten. Het handboek voor de CO₂ Prestatieladder bevat de richtlijnen voor het behalen, implementeren, behouden en verbeteren van een CO₂-reductiemanagementsysteem. De huidige versie, Handboek 3.1, wordt binnenkort vervangen door Handboek 4.0. Wat er gaat veranderen met deze nieuwe versie? Hieronder vind je de belangrijkste wijzigingen en details over de overgang naar Handboek 4.0.
Het moge duidelijk zijn, Handboek 4.0 is ambitieuzer en meer resultaatgericht. We zoomen in op de vijf belangrijkste wijzigingen.
Van 5 niveaus naar 4 treden. De structuur van de CO₂ Prestatieladder verandert. In de huidige versie zijn er vijf niveaus. In Handboek 4.0 worden de niveaus 1 tot en met 3 samengevoegd tot Trede 1. Niveau 4 en 5 vormen samen Trede 2. De nieuwe Trede 3 en Trede 4 stellen hogere eisen dan het huidige hoogste niveau, waardoor een ambitieuzere standaard voor CO₂-reductie wordt gecreëerd. Specifieke details over deze treden worden later bekendgemaakt.
Lange termijn focus met klimaattransitieplan. Organisaties en overheden zijn verplicht een klimaattransitieplan op te stellen, waarin zij aangeven hoe zij uiterlijk in 2050 naar nul uitstoot willen toewerken (klimaatneutraal). Dit plan moet haalbare tussendoelen bevatten en een strategie om deze te bereiken. Voor lagere treden ligt de focus op de bouwstenen van het klimaattransitieplan, terwijl hogere treden vereisen dat organisaties een steeds volwassener en uitgebreider plan ontwikkelen. Door deze focus toe te voegen wordt ingezet op CO₂-reductie op de korte én lange termijn.
Meer focus op scope 3-emissies. In de huidige versie ligt de nadruk vooral op de eigen bedrijfsvoering (scope 1 en 2), terwijl daar niet altijd de meeste CO₂ te reduceren is. Handboek 4.0 legt meer nadruk op scope 3-emissies, de indirecte uitstoot die in de waardeketen van een organisatie plaatsvindt zoals bij de totstandkoming van ingekochte goederen en diensten, de transport-, gebruiks- en afvalfasen. Organisaties worden aangemoedigd om deze uitstoot beter in kaart te brengen en concrete reductiedoelstellingen te formuleren. Dit moet helpen bij het identificeren van de activiteiten die de grootste CO₂-impact hebben.
Betere dataverzameling en -monitoring cruciaal. Het nieuwe Handboek en de Corporate Sustainability Reporting Directive (CSRD) stellen hoge eisen aan de nauwkeurigheid en transparantie van duurzaamheidsdata. In het portal van de beheerder van de CO₂ Prestatieladder norm wordt een centrale plek gecreëerd waarop organisaties en overheden hun uitstoot verzamelen, waardoor ze hun ontwikkeling kunnen volgen en vergelijken met sectorgenoten. Ze blijven de CO₂-uitstoot berekenen voor scope 1, 2 en 3, maar gaan ook een energiebalans maken met de verzamelde data. Ze rekenen dan niet alleen uit hoeveel een werk of dienst verbruikt in termen van CO₂, maar ook in joule of wattuur. Zo wordt zichtbaar waar het grootste energieverbruik zit en waar dus een kans is om te sturen op energiebesparing en het te hebben over het inkopen van 100% duurzame Nederlandse energie.
Aansluiten bij CSRD eisen. De nieuwe versie sluit aan bij de CSRD-richtlijn, die organisaties verplicht om hun duurzaamheidsdata te rapporteren. Gecertificeerde organisaties op de CO₂ Prestatieladder kunnen eenvoudiger voldoen aan de CSRD rapportage-eisen. Een voorbeeld: de voetafdruk die zij op basis van de CO₂ Prestatieladder berekenen kan direct worden gebruikt voor de CSRD-rapportage, omdat dezelfde scope-indeling wordt gebruikt en het is toegestaan om tank-to-wheel-emissies te gebruiken.
Op dit moment is er nog geen concrete datum van inwerkingtreding van Handboek 4.0 en ligt de norm sinds de zomer van 2024 bij de Raad van Accreditatie en Technische Commissie. De ambitie is om de nieuwe versie eind 2024 te publiceren. Organisaties en overheden die tot die tijd aan de slag gaan met handboek 3.1, krijgen een ruime overgangstermijn voordat ze moeten voldoen aan de nieuwe eisen van handboek 4.0.
De wijzigingen en nieuwe eisen hebben impact op alle organisaties en overheden die reeds gecertificeerd zijn op de CO₂ Prestatieladder of hier mee aan de slag willen gaan. De overgang naar Handboek 4.0 van de CO₂ Prestatieladder betekent dat organisaties en overheden meer verantwoordelijkheid moeten nemen voor hun CO₂ uitstoot in de gehele keten en innovatiever moeten zijn in hun verduurzamingsaanpak. Het klimaattransitieplan, de focus op data-analyse, scope 3-emissies en de aansluiting bij de CSRD vereist dat organisaties hun huidige processen aanscherpen om aan de nieuwe standaarden te blijven voldoen.
Bij Cuccibu staan we klaar om organisaties en overheden te ondersteunen bij deze overgang en met het starten van de implementatie van de CO₂ Prestatieladder. Van het uitvoeren van een gapanalyse tot aan het implementeren van de wijzigingen én het doorvoeren van verbeteringen. Wij helpen je aan de nieuwe eisen te voldoen en tegelijkertijd te blijven werken aan een duurzamere toekomst.
Reduce Risk, Create Value!